Wanneer je aan de slag gaat met infrarood verwarmen stuit je al snel op informatie rondom isoleren. En wanneer je verdiep in het isoleren van een woning kom je veel afkortingen tegen. Waaronder RC waarde, R waarde, Rbw en Rbf. Dit kan best overweldigend overkomen en om die reden hebben we dit artikel geschreven. Want isolatie en infrarood verwarmen hebben veel met elkaar te maken en het kennen van de verschillende afkortingen en waardes kan best handig zijn.
In dit artikel lees je alles over RC waarde, betekenis van de verschillende waardes en waarom deze waardes belangrijk zijn voor infrarood verwarmen.
Uitleg RC waarde #
RC is een afkorting en staat voor Resistance Construction. Ook wel warmte weerstand genoemd. Met de RC waarde wordt de wordt de isolatiewaarde van een constructie of woning aangegeven. Een hogere RC waarde betekend betere isolatie.
Een RC waarde tref je dus aan voor verschillende constructies zoals een spouwmuur, vloer of dak. De gewenste waardes verschillen per constructie, hier worden verschillende eisen aan gesteld die zijn vast gelegd in het bouwbesluit.
Isolatie eisen voor woningen #
Sinds 2012 hebben we te maken met het bouwbesluit. Hier hebben alle belanghebbenden binnen bouw aan meegewerkt. Denk aan bouwbedrijven, architecten, aannemers en gemeenten. In dit bouwbesluit is ook vastgelegd aan welke RC waardes nieuwe woning moeten voldoen, en aan welke RC waardes woning moeten voldoen die gerenoveerd worden.
De RC waarden die gelden voor nieuwe woning (vanaf 1 januari 2021):
- RC waarde vloer = 3,7 m²K/W (was Rc = 3,5 m²K/W)
- RC waarde gevel = 4,7 m²K/W (was Rc = 4,5 m²K/W)
- RC waarde Dak = 6,3 m²K/W (was Rc = 6,0 m²K/W)
Hoe hoger de RC waarde hoe beter? #
Ja, zo eenvoudig is het wel. De RC waarde wordt per constructie deel aangegeven. De RC waarde van een dak is dus anders dan de vereiste RC waarde van een vloer.
Wat is een hoge Rc waarde? #
Dat verschilt per type woning, soort ruimte en het gebruik van de ruimte. De gewenste RC waarde van een opslag loods ligt anders dan een RC waarde van een nieuwbouw woning. Ook zit er verschil tussen de waardes van een oude – en nieuwe woning.
Zo is voor dakisolatie bij nieuwbouw woningen een RC waarde van 6 verreist. Maar voor het renovatie ‘slechts’ een waarde van 2.
Over het algemeen kun je stellen dat wanneer een woning voldoet aan de minimale RC waardes die gesteld zijn voor nieuwbouw (die waarden vind je in de alinea hierboven), de RC waardes zeer goed zijn. De woning is dus zeer goed geïsoleerd.
Berekenen van RC waarde #
Voor een liefhebber van wiskunde is het berekenen van de RC waarde een koud kunstje. Voor diegene met iets minder aanleg voor wiskunde is het verstandig een isolatie specialist in te schakelen. Het berekenen van een RC waarde is namelijk best complex.
Hieronder de informatie en formule om de RC waarde te berekenen.
De Rc-waarde wordt berekend door de totale warmteweerstand van alle lagen van een constructie bij elkaar op te tellen. De formule voor het berekenen van de Rc-waarde is:
Rc = R1 + R2 + R3 + … + Rn
waarbij:
- Rc: de totale warmteweerstand van de constructie in m²·K/W
- R1, R2, R3, … Rn: de warmteweerstanden van de afzonderlijke lagen van de constructie in m²·K/W
De warmteweerstand (R-waarde) van een laag wordt berekend door de dikte van de laag (in meters) te delen door de warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde) van het materiaal van die laag (in W/m·K):
R = d / λ
waarbij:
- R: de warmteweerstand van de laag in m²·K/W
- d: de dikte van de laag in meters
- λ: de warmtegeleidingscoëfficiënt van het materiaal van de laag in W/m·K
Door de warmteweerstanden van alle lagen van de constructie bij elkaar op te tellen, krijg je de totale warmteweerstand (Rc-waarde) van de constructie. Hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter de constructie isoleert. Het is belangrijk om de juiste diktes en warmtegeleidingscoëfficiënten van de materialen te gebruiken bij het berekenen van de Rc-waarde om een nauwkeurige beoordeling van de isolatieprestaties van de constructie te krijgen.
Bij welke RC waarde heeft infrarood verwarmen zin? #
Overstappen van gas naar infrarood verwarming is het meest zinvol bij een goed geïsoleerde woning. In welke mate de woning geïsoleerd moet zijn om over te kunnen stappen naar infrarood verwarmen verschilt per situatie.
Dit is onder andere afhankelijk van het aantal ruimtes dat verwarmd moet worden, de kwaliteit van de infrarood panelen en de mate van isolatie van de verschillende ruimtes. Op de vraag welke RC waarde nodig is om rendabel over te stappen op IR verwarmen is dus niet één antwoord mogelijk.
Laat daarom een berekening uitvoeren door een professional om jouw situatie te kunnen beoordelen. Benieuwd naar de totale kosten van infrarood verwarmen, lees dan dit artikel: https://infraroodverwarming-specialist.nl/faqs/infrarood-verwarming-kosten/
RC waarde en energielabels #
In Nederland zijn er geen specifieke Rc-waarde vereisten per energielabel voor woningen vastgesteld. Het energielabel voor woningen wordt berekend op basis van verschillende kenmerken van de woning, zoals isolatie, verwarming, ventilatie en energieopwekking. De Rc-waarde van de bouwdelen van de woning, zoals de vloeren, gevels, daken en ramen, kan echter van invloed zijn op het energielabel. Over het algemeen geldt dat hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter de isolatieprestaties van de woning, en daarmee kan een hoger energielabel worden behaald.
Hieronder volgt een indicatieve schatting van de Rc-waarden die vaak worden geassocieerd met verschillende energielabels voor woningen in Nederland:
- Energielabel A++: Rc-waarde vanaf 6,0 m²·K/W of hoger
- Energielabel A+: Rc-waarde vanaf 5,0 m²·K/W of hoger
- Energielabel A: Rc-waarde vanaf 4,5 m²·K/W of hoger
- Energielabel B: Rc-waarde vanaf 3,5 m²·K/W of hoger
- Energielabel C: Rc-waarde vanaf 2,5 m²·K/W of hoger
- Energielabel D: Rc-waarde vanaf 1,3 m²·K/W of hoger
- Energielabel E: Rc-waarde vanaf 0,5 m²·K/W of hoger
- Energielabel F: Rc-waarde vanaf 0,0 m²·K/W of hoger
- Energielabel G: Rc-waarde lager dan 0,0 m²·K/W
Let op, deze waarden zijn indicatief en kunnen variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de grootte en vorm van de woning, de locatie, het bouwjaar en de gebruikte materialen.
Rc-waarde, Rd-waarde en R-waarde voor isolatie #
De Rc-waarde en Rd-waarde zijn beide termen die worden gebruikt om de isolerende eigenschappen van bouwdelen aan te geven, maar ze verschillen in betekenis en toepassing:
Rc-waarde: De Rc-waarde (ook wel de warmteweerstand van de constructie genoemd) is een maat voor de totale isolatiewaarde van een complete constructie, zoals een muur, dak, vloer of raam. Het geeft aan hoe goed de complete constructie als geheel warmte tegenhoudt. De Rc-waarde wordt uitgedrukt in m²·K/W (vierkante meter kelvin per watt) en hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter de isolatieprestaties van de constructie.
Rd-waarde: De Rd-waarde (ook wel de warmteweerstand van een materiaal genoemd) is een maat voor de isolerende eigenschappen van een specifiek isolatiemateriaal, zoals glaswol, steenwol, PUR, PIR, EPS, XPS, etc. Het geeft aan hoe goed het isolatiemateriaal zelf warmte tegenhoudt. De Rd-waarde wordt eveneens uitgedrukt in m²·K/W en hoe hoger de Rd-waarde, hoe beter het isolatiemateriaal isoleert.
R-waarde: De R-waarde (ook wel de warmteweerstand genoemd) is een algemene term die wordt gebruikt om de isolatiewaarde van zowel complete constructies als isolatiematerialen aan te geven. Het kan verwijzen naar zowel de Rc-waarde als de Rd-waarde, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt.
Het belangrijkste verschil tussen de Rc-waarde en de Rd-waarde is dat de Rc-waarde de totale isolatiewaarde van een complete constructie aangeeft, inclusief de isolerende eigenschappen van zowel het isolatiemateriaal als de andere bouwdelen (zoals bijvoorbeeld de luchtlagen en de afwerkingslagen), terwijl de Rd-waarde alleen de isolerende eigenschappen van het isolatiemateriaal zelf weergeeft. In andere woorden, de Rc-waarde omvat het isolatiemateriaal én de andere bouwdelen van de constructie, terwijl de Rd-waarde alleen het isolatiemateriaal betreft.
Bij het berekenen van de totale Rc-waarde van een constructie worden de Rd-waardes van de gebruikte isolatiematerialen bij elkaar opgeteld, samen met de warmteweerstand van de andere bouwdelen van de constructie.
Wat is de Lambdawaarde? #
De lambdawaarde, ook wel de warmtegeleidingscoëfficiënt genoemd, is een maat voor de mate waarin een materiaal warmte geleidt. Het geeft aan hoeveel warmte er door een materiaal wordt doorgelaten per tijdseenheid en per oppervlakte-eenheid bij een temperatuurverschil van 1 graad Celsius (W/mK).
Hoe lager de lambdawaarde van een materiaal, hoe beter het isoleert, omdat het minder warmte doorlaat. Materialen met een hoge lambdawaarde geleiden warmte gemakkelijker en zijn dus minder isolerend.
De lambdawaarde is een belangrijke parameter bij het bepalen van de thermische prestaties van isolatiematerialen en bouwelementen, zoals muren, daken, vloeren en ramen. Het wordt gebruikt om de warmteweerstand (Rd-waarde) van een materiaallaag te berekenen, waarbij de lambdawaarde wordt gedeeld door de dikte van het materiaal. Een lage lambdawaarde is dus gewenst voor materialen die worden gebruikt in isolatie om warmteverlies te beperken en energie-efficiëntie te bevorderen.
Wat is de Rbw – en Rbf waarde? #
De Rbw-waarde en Rbf-waarde zijn termen die worden gebruikt in de bouwfysica om de warmteweerstand van een constructie of bouwdeel aan te duiden:
Rbw-waarde: De Rbw-waarde (ook wel de warmteweerstand van de binnenwand genoemd) is de thermische weerstand van de binnenwand van een constructie, zoals een muur. Het geeft aan hoe goed de binnenwand warmte tegenhoudt en wordt vaak gebruikt bij de berekening van de totale warmteweerstand (Rc-waarde) van een constructie. De Rbw-waarde wordt bepaald door de isolatiewaarde van het materiaal en de dikte van de binnenwand.
Rbf-waarde: De Rbf-waarde (ook wel de warmteweerstand van de buitenwand genoemd) is de thermische weerstand van de buitenwand van een constructie, zoals een muur. Het geeft aan hoe goed de buitenwand warmte tegenhoudt en wordt vaak gebruikt bij de berekening van de totale warmteweerstand (Rc-waarde) van een constructie. De Rbf-waarde wordt bepaald door de isolatiewaarde van het materiaal en de dikte van de buitenwand.
De Rbw-waarde en Rbf-waarde zijn belangrijke parameters bij het bepalen van de thermische prestaties van een complete constructie, waarbij zowel de binnenwand als de buitenwand van invloed zijn op de totale isolatiewaarde (Rc-waarde) van de constructie. Het correct toepassen van de Rbw-waarde en Rbf-waarde is van belang bij het ontwerpen en berekenen van energie-efficiënte bouwconstructies en isolatiesystemen.
Samengevat: dit is wat je moet weten over RC waarde #
- RC waarde staat voor Resistance Construction en geeft de isolatiewaarde van een constructie of woning aan.
- Een hogere RC waarde betekent betere isolatie.
- De gewenste RC waardes verschillen per constructie en zijn vastgelegd in het bouwbesluit.
- Voor nieuwe woningen gelden vanaf 1 januari 2021 de volgende RC waardes: vloer: 3,7 m²K/W, gevel: 4,7 m²K/W, dak: 6,3 m²K/W.
- De gewenste RC waarde kan verschillen per type woning, soort ruimte en gebruik van de ruimte.
- Het berekenen van de RC waarde is complex en wordt gedaan door de totale warmteweerstand van alle lagen van een constructie bij elkaar op te tellen.
